Co to jest melasma? Jakie są jej przyczyny? Jak ją leczyć? Oto kilka podstawowych pytań, na które znajdziesz odpowiedź w tym artykule.
Melasma – co to jest?
Melasma (inaczej ostuda) to nabyte zaburzenie pigmentacji skóry, polegające na nadprodukcji melaniny w skórze, która poddana jest ekspozycji na promieniowanie UV. Najczęściej występuje na czole i policzkach, zdecydowanie rzadziej na skórze szyi i przedramion.
Najbardziej predysponowane do wystąpienia ostudy są kobiety z fototypem skóry III-IV wg Fitzpatricka, w trzeciej i czwartej dekadzie życia. Najczęściej melasma to symetrycznie zlokalizowane, nieregularne plamy, w kolorze od jasnobrązowego do ciemnobrązowego.
Melasma – przyczyny powstawania?
Patogeneza melasmy do tej pory nie została kompleksowo wyjaśniona. Do powstania melasmy przyczyniają się:
- predyspozycje genetyczne,
- wpływ hormonów, także podczas ciąży, stosowanie antykoncepcji,
- elastoza słoneczna,
- brak stosowania ochrony przeciwsłonecznej,
- zwiększony stres oksydacyjny,
- uszkodzenie bariery hydrolipidowej skóry,
- neoangiogeneza.
Rzadziej są to choroby wątroby, tarczycy, stosowanie substancji fotouczulających, infekcje pasożytnicze, guzy jajników, przyjmowanie niektórych leków (przeciwmalarycznych, przeciwpsychotycznych, cytotoksycznych).
Melasma – leczenie
Występowanie melasmy negatywnie wpływa na jakość życia. Leczenie jest długofalowe, z okresami zaostrzeń i remisji. Niezbędna jest edukacja w zakresie czynników zaostrzających melasmę, a także świadomość fundamentalnej roli bezwzględnej ochrony przeciwsłonecznej.
Melasma – jakie kosmetyki wybierać?
Jeśli zmagacie się z melasmą, w kosmetykach warto szukać następujących składników.
- Szerokiej ochrony przeciwsłonecznej, obejmującej zarówno UVB, jak i UVA i IF oraz światło widzialne.
- Arbutyna – jest inhibitorem tyrozynazy, hamuje dojrzewanie melanosomów.
- Kwas askorbinowy (wit. C) i jego pochodne – redukuje ilość wolnych rodników, ma komponentę fotoprotekcyjną, jest inhibitorem tyrozynazy.
- Kwas kojowy – jest inhibitorem tyrozynazy.
- Kwas azelainowy – jest inhibitorem tyrozynazy.
- Niacynamid – ma efekt przeciwzapalny, jest inhibitorem melanocytów (hamuje transfer melanosomów do keratynocytów).
- Retinoidy – przyspieszają turn-over time naskórka, hamują transfer melanosomów.
- Kwas traneksamowy – jest inhibitorem tyrozynazy i melanocytów, hamuje neoangiogenezę.
Źródło:
Z. Piętowska, D. Nowicka, J.C. Szepietowski, Understanding Melasma-How Can Pharmacology and Cosmetology Procedures and Prevention Help to Achieve Optimal Treatment Results? A Narrative Review, Internationa journal of environmental research and public health, 2022.
B. J Doolan, M. Gupta, Melasma, Australian journal of general practice, 2021.
R. Sarkar, A. Bansal, P. Ailawadi, Future therapies in melasma: What lies ahead?, Indian journal of dermatology, venereology and leprology, 2020.