Co to jest melasma? Jakie są jej przyczyny? Jak ją leczyć? Oto kilka podstawowych pytań, na które znajdziesz odpowiedź w tym artykule.

Melasma – co to jest?

Melasma (inaczej ostuda) to nabyte zaburzenie pigmentacji skóry, polegające na nadprodukcji melaniny w skórze, która poddana jest ekspozycji na promieniowanie UV. Melasma najczęściej występuje na czole i policzkach, zdecydowanie rzadziej na skórze szyi i przedramion.

Najbardziej predysponowane do wystąpienia ostudy są kobiety z fototypem skóry III-IV wg Fitzpatricka, w trzeciej i czwartej dekadzie życia. Najczęściej melasma to symetrycznie zlokalizowane, nieregularne plamy, w kolorze od jasnobrązowego do ciemnobrązowego.

Melasma – przyczyny powstawania?

Patogeneza melasmy do tej pory nie została kompleksowo wyjaśniona. Do powstania melasmy przyczyniają się:

• predyspozycje genetyczne,
• wpływ hormonów, także podczas ciąży, stosowanie antykoncepcji,
• elastoza słoneczna,
• brak stosowania ochrony przeciwsłonecznej, 
• zwiększony stres oksydacyjny,
• uszkodzenie bariery hydrolipidowej skóry,
• neoangiogeneza.

Rzadziej są to choroby wątroby, tarczycy, stosowanie substancji fotouczulających, infekcje pasożytnicze, guzy jajników, przyjmowanie niektórych leków (przeciwmalarycznych, przeciwpsychotycznych, cytotoksycznych).

Melasma – leczenie

Występowanie melasmy negatywnie wpływa na jakość życia. Leczenie jest długofalowe, z okresami zaostrzeń i remisji. Niezbędna jest edukacja w zakresie czynników zaostrzających melasmę, a także świadomość fundamentalnej roli bezwzględnej ochrony przeciwsłonecznej.

Melasma – jakie kosmetyki wybierać?

Jeśli zmagacie się z melasmą, w kosmetykach warto szukać następujących składników.

1. Szerokiej ochrony przeciwsłonecznej, obejmującej zarówno UVB, jak i UVA i IF oraz światło widzialne.
2. Arbutyna – jest inhibitorem tyrozynazy, hamuje dojrzewanie melanosomów.
3. Kwas askorbinowy (wit. C) i jego pochodne – redukuje ilość wolnych rodników, ma komponentę fotoprotekcyjną, jest inhibitorem tyrozynazy.
4. Kwas kojowy – jest inhibitorem tyrozynazy.
5. Kwas azelainowy – jest inhibitorem tyrozynazy.
6. Niacynamid – ma efekt przeciwzapalny, jest inhibitorem melanocytów (hamuje transfer melanosomów do keratynocytów).
7. Retinoidy – przyspieszają turn-over time naskórka, hamują transfer melanosomów.
8. Kwas traneksamowy – jest inhibitorem tyrozynazy i melanocytów, hamuje neoangiogenezę.

Źródło:

Z. Piętowska, D. Nowicka, J.C. Szepietowski, Understanding Melasma-How Can Pharmacology and Cosmetology Procedures and Prevention Help to Achieve Optimal Treatment Results? A Narrative Review, Internationa journal of environmental research and public health, 2022.

B. J Doolan, M. Gupta, Melasma, Australian journal of general practice, 2021.

R. Sarkar, A. Bansal, P. Ailawadi, Future therapies in melasma: What lies ahead?, Indian journal of dermatology, venereology and leprology, 2020.